BAKE toponiem (Bakel)

Hier vindt u het oorspronkelijk artikel, door mij geschreven, en geplaatst op WIKIPEDIA:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Bake_(toponiem)#Plaatsen

Bake (toponiem)

”’Bake”’ is een toponiem dat onder meer in het zuiden van [[Nederland]] voorkomt. Twee verklaringen voor het toponiem komen voor in het wetenschappelijk debat, namelijk ”varken” en ”rug, welving”.

== Varken ==

Een bake (baken, of bagge) was een [[varken (tam)|varken]], varkens, die vanwege het voedsel, [[eikel (vrucht)|eikels]] en [[beuk (boom)|beukennootjes]], in bossen werden gehoed of gehouden, waarschijnlijk in de nabijheid van vermogende lieden.{{Bron?||2009|12|06}} Omdat de bomen in zo’n bakenbos (eik en beuk) geen overstromingen verdragen, en varkens het liefst daarbij ook nog in de modder baggeren, is het waarschijnlijk dat deze bossen op een verhoging lagen in de nabijheid van water. Het toponiem bake- komt haast alleen voor in samenstelling met [[bos (vegetatie)|bos]] (Bakenbos).{{Bron?||2009|12|06}} In de plaats [[Bakel]], waarvan de oudste notatie (8e eeuw) Baclaos en Bagolos(o) is, wordt bos (=loo) 1x en in Bakelbos 2x genoemd. In de buurt van het Limburgse Beesel vinden we vlak bij elkaar de veldwegen ”Varkensheideweg” en ”Bakheide”.

Het [[toponiem]] wordt gevonden in Zuid Nederland en [[België]], hetgeen consistent is met het de geografische spreiding van de achternaam (Van de) Biggelaar in Noord-Brabant, en het overwegend voorkomen van de achternaam Van Bakel of Verbakel in deze [[provincie]]. Volgens de historicus [[Jan Kikkert|J.G. Kikkert]] werden ”Deze Brabanders, door [[Julius Caesar|Caesar]] enigszins denigrerend (al) aangeduid als ‘varkensmesters”’.<ref>Kikkert, J.G., 1980. De Brabanders. Oorsprong en geschiedenis van de Brabanders. Elsevier Nederland B.V., Amsterdam/Brussel. ISBN 9010031993, p. 32</ref> Het woord baken treft men nog in een middeleeuws gedicht uit West-Brabant: ”Deensche [[bacon (vlees)|baken]], deensche ulecken, Die harde dicke waren van [[spek|specken]], [[rundvlees|Rentvleesch]] ende [[Schaap (dier)|scapen]], mede, Dat herde wit was in den snede.” {{Bron?||2009|12|06}}

In jagerskringen noemt men de biggetjes van het wild zwijn vaak ”Baggen”. In het [[Duits]] is Bagge een [[zeug]], terwijl men in het Oud [[Hoogduits]]e [[woordenboek]] “baco* 6?, bacho*, lat.-ahd.?, M.: nhd. Schinken; ne. bacon” vindt. Dit is het Engelse (pig) bacon, het Nederlandse [[big (dier)|big]] welk vandaag nog in Zuidoost-Brabant wordt uitgesproken als ‘nen baag’. De jongen van een das (een dier dat qua bouw veel op een varkentje lijkt) heten in het Engels ”baggins”.

Zuid-Nederland, voormalige aanwezigheid van eiken- beukenbossen, in de nabijheid van een (versterkte) nederzetting

voor verificatie van dit toponiem dienen ‘varkenstanden’ gevonden te worden op de locatie.{{Bron?||2009|12|06}}

==Rug, welving==

De verklaring ”varken” voor het toponiem Bakel is niet de enig bekende verklaring. De plaatsnaam Bakel wordt ook wel verklaard als ”open bos, gelegen op een hoogte”, afgeleid uit lo (open bos) en *baka (rug, welving, hoogte).<ref>Künzel, R.E. et al., 1989. Lexicon van Nederlandse toponiemen tot 1200. Amsterdam</ref>

Plaatsen

baken GESCHIEDKUNDIG MENGELWERK dl 2 1841 G. R. Hermans (pagina 218: Legende van het Heilig Kruis te Breda: Hier vint men bescreven, hoe’t heylige Cruys quam tot Breda, onbekende auteur, middeleeuwen)

baken GESCHIEDKUNDIG MENGELWERK dl 2 1841 G. R. Hermans (pagina 218: Legende van het Heilig Kruis te Breda: Hier vint men bescreven, hoe’t heylige Cruys quam tot Breda, onbekende auteur, middeleeuwen)